Prawo do lenistwa – destrukcja etosu pracy

Czym jest praca dla człowieka? Od najmłodszych lat rodzice przedstawiali nam pracę jako formę samorealizacji, jako sposób osiągania dobrobytu materialnego i zaspokojenia potrzeb społecznych. Każdy z nas ma swoiste podejście do pracy i każdy z nas różni się tym podejściem. Potrafimy rozróżnić taką pracę, która wydaje nam się stratą czasu, od tej, która jest naszym spełnieniem.[1] A więc każdy medal ma dwie strony, jedną stroną jest praca i jej etos, drugą zaś lenistwo. Czym zatem jest owo lenistwo?

Lenistwo jest stanem człowieka, jest chwilowym odstawieniem pracy, które może przysporzyć energii na kolejne działania i na realizację nowych pomysłów. W tym kontekście lenistwo ma więc wymiar pozytywny i służy przyniesieniu wymiernych efektów. Każdy z nas wie, że sukces jest najczęściej poprzedzony ciężką pracą i działaniami rozwojowymi, a po ciężkiej pracy potrzebny jest „oddech”. Ale co jeśli lenistwo staje się regułą, celem samym w sobie? Wtedy szukamy wymówek, które będą wytłumaczeniem takiego zachowani i każda z nich będzie dobra, by usprawiedliwić bezczynność. Cóż zatem stoi u postaw takiego zachowania? Bardzo często są to warunki wychowawcze, brak współzawodnictwa u młodych osób czy też po prostu wychowanie wyniesione z domu, które uczy młodzież braku szacunku do pracy i jej etosu.[2]

Życie nie znosi próżni. Rodzice żyjący w coraz większym pędzie przeznaczają dla najmłodszych coraz mniej czasu. Ta pustka jest wypełniana chociażby przez media, czy raczej media społecznościowe, które zastępują edukację rodzicielską. Wyniesione z nich wzorce pokazujące często łatwość pozyskiwania funduszy na dostatnie życie, buduje światopogląd młodych osób. Aby to zrozumieć należy wrócić do początku.

Jest rok 1883 Paul Lafargue wydaje na świat swoje dzieło – „Prawo do Lenistwa”. Paul Lafargue to syn francuskich plantatorów, urodzony na Kubie, szkołę wyższa kończy na terenie Francji, gdzie poznaje swojego przyszłego teścia Karola Marksa, który to umacnia go w swoich ideałach rewolucyjnych. Paul Lafargue wraz z żoną Laurą przemierza wzdłuż i wszerz Francję i przekonuje do swoich ideałów. Na pewien czas trafia także do Zgromadzenia Narodowego Francji. Staje się wzorem dla Lenina i silnym agitatorem marksizmu. W 1911 roku Lafargue, kierowany strachem przed starością, wspólnie ze swoją żoną Laurą popełnia samobójstwo.[3] Jego książka „Prawo do Lenistwa” odnajduje swoich zwolenników. Staje się swoistym opisem ciężkiego życia ludzkiego w otoczeniu robotniczego społeczeństwa. Pokazuje wpływ pracy na psychikę robotnika, który to godzi się na jej ponadwymiarowy etos. Presję pracodawców, wymuszających na pracowniku potrzebę pracy przez 6 dni w tygodniu, 12 godzin dziennie, by osiągnąć większą korzyść materialną i większą samorealizację. Autor opisuje ciężkie warunki życia ludu pracującego, przepełnione izby, spanie po katorżniczej pracy na słomie, słabe wyżywienie oraz brak rozrywek. Lafargue podaje też propozycję 3-godzinnego dnia pracy, sugerując, by resztę czasu poświecić na odpoczynek i rozmyślania na temat losu. Realizacją zadania wg założeń autora miałyby ułatwiać maszyny zastępujące pracę rąk ludzkich. Książka prezentuje łatwość bytu robotnika po zmianie i przyjęciu proponowanego styl pracy. W rozumieniu autora przez odpoczynek i rozmyślania człowiek dokonuje samorealizacji i staję się wolnym. Jednak czy naprawdę ?[4]

Tezy Lafargua były często używane podczas Rewolucji Październikowej i nie tylko. Jej twórcy poprzez wykorzystanie odpowiednio każdego zdania i pokazanie trudu pracy robotniczej zyskiwali coraz większe poparcie, szczególnie wśród młodych ludzi z tych warstw społecznych, w których opiekunowie nie poświęcają aż tak wielkiej uwagi dla przekazania wartości pracy potomnym. Odpowiednie wykorzystanie tego argumentu ciężaru pracy w połączeniu z małymi zyskami z tytułu jej wykonywania często przekonywały odbiorców. Atrakcyjność oferty ciągłego odpoczynku, ciągłej zabawy i życiu w bezstresowym środowisku stało się celem młodzieży.[5]

Mija ponad sto lat od publikacji i od wielkich odkryć, które ułatwiają człowiekowi codzienne funkcjonowanie oraz odpoczynek. Przez te sto lat zakłady pracy zmieniły się nieodwracalnie, zniknęły z nich maszyny parowe i ręczne maszyny, gdzie siłą mięśni ludzkich napędzane były często ich elementy. Weszło wiele nowych pojęć takich jak bezpieczeństwo pracy, stres, czy wypalenie zawodowe. Człowiek przez 100 lat dokonał nieodwracalnej rewolucji pracowniczej i przemysłowej. Wraz z tymi zmianami nastąpiła również rewolucja w podejściu do pracy. Praca stała się codziennością, elementem życia potrzebnym jedynie do otrzymania wynagrodzenia, a nie samorealizacji. Poprzez warunki socjalne wielu krajów, praca w niektórych warstwach społecznych spada na plan dalszy. Jej nieopłacalność staje się dobrym argumentem dla wielu socjologów oraz psychologów społecznych aby przekonywać kolejne pokolenia do „Kultu lenistwa”. To często oni krzyczą o rewolucji i tym, że praca prowadzi nas w złym kierunku.[6] To wyspecjalizowani psychoanalitycy przemycają w środkach masowego przekazu, zły obraz pracy. A „gwiazdy” kanałów telewizyjnych i internetowych pokazują z jaką łatwością można żyć bez pracy. [7]

Wszystko to tworzy mylny obraz skazując kolejne pokolenia na bierność w rozwoju, hamując u młodych ludzi potrzebę pozyskiwania wiedzy i umiejętności oczekiwanych na rynku pracy. Problem pojawia się, gdy następuje swoiste odcięcie „finansowania”, często przez rodzinę, która nie chce już mieć na utrzymaniu dorosłego człowieka. Tak naładowana osoba ideałami Lafargua przemyconymi przez psychologów środkami masowego przekazu staję się potencjalnym elementem rewolucji marksistowskiej. Do tego dochodzą często przesłanki natury seksualnej, takie jak Libido Dominandi i mamy gotowego żołnierza, który będzie walczył o wolność swojego lenistwa, łudząc się, iż po wygranej rewolucji stanie się człowiekiem wolnym. Jak wygląda rzeczywistość?

Przykłady mówią inaczej. Osoby wykorzystane w ten sposób stają się często ofiarami samej rewolucji, która nigdy nie prowadzi do wolności. Po Rewolucji Październikowej to do obozów pracy tworzonych przez mówców, którzy nieśli hasła „Prawa do Lenistwa” trafił lud, który został wykorzystany do przejęcia władzy i osiągniecia celów politycznych. To właśnie ten lud wydobywał drogocenne metale na Kamczatce albo na siekierach niósł hasła rewolucji podczas rąbania drwa na Syberii.[8]

Jak mówią „historia kołem się toczy”. Obserwując „rozleniwianie” młodego społeczeństwa, ukierunkowanego na łatwe i szybkie zdobywanie funduszy, często z rąk zapracowanych rodziców, którzy w ten sposób rekompensują swoim pociechom niewystarczającą ilość poświęcanego im czasu, sprawia, iż wzrasta pokolenie okaleczone i nieprzystosowane społecznie do panujących realiów. Dzieci zapatrzone w ekrany mobilnych urządzeń i informacji o łatwości życia przekazanych przez „celebrytów” stają się łatwym narzędziem do sterowania. Wybuch agresji następuję w momentach obliczonych przez psychologów społecznych jako najbardziej idealne aby zaburzyć codzienny ład. Internet stał się przekaźnikiem stylu życia z pełnym „Prawem do Lenistwa”.

Tracimy kolejne pokolenia, wychowane bez wartości, bez poczucia odpowiedzialności, bez mocnych fundamentów. Tracimy kolejne pokolenia na rzecz rewolucji idącej pod sztandarami wolności seksualnej, prawa do lenistwa społecznego i intelektualnego.

Paweł.

Bibliografia:

https://kzzl.wz.uni.lodz.pl/blog/2256/
https://pieknoumyslu.com/lenistwo-ukryte-przyczyny/
https://pl.wikipedia.org/wiki/Paul_Lafargue
https://wiedzaspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/09/Prawo-do-lenistwa.pdf
https://maopd.files.wordpress.com/2012/02/miedzynarodowy-charakter-rewolucji-pazdziernikowej-1927.pdf
https://prnews.pl/kult-lenistwa-zamienilismy-w-etos-pracy-nawet-15-polakow-moze-byc-pracoholikami-460202
http://piotrsiuda.com/wp-content/uploads/2015/01/Piotr_Siuda_O_roli_oraz_znaczeniu_sieciowych_celebrytow_w_spolecznosci_internautow.pdf
https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Zeszyty_Naukowe_Panstwowej_Wyzszej_Szkoly_Zawodowej_im_Witelona_w_Legnicy/Zeszyty_Naukowe_Panstwowej_Wyzszej_Szkoly_Zawodowej_im_Witelona_w_Legnicy-r2007-t2/Zeszyty_Naukowe_Panstwowej_Wyzszej_Szkoly_Zawodowej_im_Witelona_w_Legnicy-r2007-t2-s79-88/Zeszyty_Naukowe_Panstwowej_Wyzszej_Szkoly_Zawodowej_im_Witelona_w_Legnicy-r2007-t2-s79-88.pdf

[1] https://kzzl.wz.uni.lodz.pl/blog/2256/
[2] https://pieknoumyslu.com/lenistwo-ukryte-przyczyny/
[3] https://pl.wikipedia.org/wiki/Paul_Lafargue
[4] https://wiedzaspoleczna.pl/wp-content/uploads/2017/09/Prawo-do-lenistwa.pdf
[5] https://maopd.files.wordpress.com/2012/02/miedzynarodowy-charakter-rewolucji-pazdziernikowej-1927.pdf
[6] https://prnews.pl/kult-lenistwa-zamienilismy-w-etos-pracy-nawet-15-polakow-moze-byc-pracoholikami-460202
[7] http://piotrsiuda.com/wp-content/uploads/2015/01/Piotr_Siuda_O_roli_oraz_znaczeniu_sieciowych_celebrytow_w_spolecznosci_internautow.pdf
[8] https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Zeszyty_Naukowe_Panstwowej_Wyzszej_Szkoly_Zawodowej_im_Witelona_w_Legnicy/Zeszyty_Naukowe_Panstwowej_Wyzszej_Szkoly_Zawodowej_im_Witelona_w_Legnicy-r2007-t2/Zeszyty_Naukowe_Panstwowej_Wyzszej_Szkoly_Zawodowej_im_Witelona_w_Legnicy-r2007-t2-s79-88/Zeszyty_Naukowe_Panstwowej_Wyzszej_Szkoly_Zawodowej_im_Witelona_w_Legnicy-r2007-t2-s79-88.pdf